18.3.1 Psychedelicagebruik onder scholieren regulier voortgezet onderwijs
Hoeveel scholieren gebruiken psychedelica?
In het kort: In 2023 had 1,2% van de scholieren van het regulier voortgezet onderwijs (12-16 jaar) ooit paddo’s gebruikt, 0,9% gebruikte in het laatste jaar paddo’s. En 0,7% van de scholieren had in 2023 in ooit LSD gebruikt, 0,5% gebruikte in het laatste jaar LSD. Het gebruik van andere psychedelica dan paddo’s en LSD is niet bekend onder scholieren.
Ongeveer één op de tachtig scholieren heeft ooit paddo’s gebruikt; minder dan 1% heeft ooit LSD gebruikt
In 2023 had 1,2% van de 12-16-jarige scholieren van het regulier voortgezet onderwijs ooit paddo’s gebruikt, 0,9% gebruikte in het laatste jaar paddo’s. Paddo’s staan hiermee op plek vijf, alleen cannabis, lachgas, ecstasy en cocaïne zijn meer scholieren ooit in het leven gebruikt.
In 2023 had 0,7% van de 12-16-jarige scholieren van het regulier voortgezet onderwijs ooit LSD gebruikt, 0,5% gebruikte in het laatste jaar LSD.
Gebruik van andere psychedelica is niet bekend
Het gebruik van andere psychedelica dan paddo’s en LSD is niet uitgevraagd in de ScholierenMonitor. Het is daarom niet bekend hoeveel scholieren andere psychedelica dan paddo’s en LSD gebruiken.
Kerncijfers jongeren: Leefstijlmonitor
Cijfers over middelengebruik worden gerapporteerd op de website ScholierenMonitor. De cijfers zijn afkomstig uit het Peilstationsonderzoek dat elke vier jaar wordt herhaald. Daarnaast zijn voor een aantal kerngegevens cijfers gebruikt van het HBSC-onderzoek uit 2017 en 2021. Beide onderzoeken zijn onderdeel van de Leefstijlmonitor en leveren landelijk representatieve cijfers voor 12-16-jarige scholieren van het regulier voortgezet onderwijs (vmbo, havo, vwo). De HBSC-studie en het Peilstationsonderzoek wisselen elkaar om de twee jaar af. Sinds 2017 worden de onderzoeksmethoden en analyses van beide studies zo goed mogelijk op elkaar afgestemd, waardoor we de kerncijfers over de jaren heen goed met elkaar kunnen vergelijken. Deze kerncijfers worden daarnaast om de vier jaar aangevuld met verdiepende gegevens over middelengebruik die zijn uitgevraagd in het Peilstationsonderzoek. De meest recente cijfers komen uit het Peilstationsonderzoek uit 2023 [1].
Hoe is het Peilstationsonderzoek onderzoek uitgevoerd?
De gegevens zijn verzameld met behulp van een anonieme vragenlijst (sinds 2015 digitaal). De vragenlijst is klassikaal afgenomen. In totaal deden 6.974 scholieren (12 t/m 16 jaar) uit alle leerjaren van het vmbo, havo en vwo mee.
Methodewijzigingen 2023
In 2023 is de dataverzameling van het Peilstationsonderzoek in het voortgezet onderwijs op enkele onderdelen anders uitgevoerd dan in eerdere jaren. Zo vond voor leerjaar 2 en 4 een samenwerking plaats met de GGD: in de klassen die meededen met de Gezondheidsmonitor (GM) Jeugd, kreeg één willekeurige leerling per twee klassen de vragenlijst van het Peilstationsonderzoek. De andere leerlingen kregen de vragenlijst van de GM Jeugd. De vragenlijstafname in leerjaar 2 en 4 vond plaats onder begeleiding van de leerkracht, er was géén getrainde onderzoeksassistent aanwezig. Daarnaast was het in 2023 voor het eerst mogelijk om de vragenlijst op een smartphone in te vullen. Om deze reden is een aantal vragen op een andere manier weergegeven in de vragenlijst. Het is moeilijk in te schatten in welke mate de methodeveranderingen invloed hebben gehad op de resultaten van het onderzoek. Met name het relatief grote aantal missende gegevens in leerjaar 2 en 4 kan van invloed zijn geweest op de schattingen van het middelengebruik. Vergelijkingen tussen 2023 en eerdere jaren moeten daarom voorzichtig worden geïnterpreteerd.
Hoe te verwijzen
Nationale Drug Monitor, editie
2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.