HomeAanbod en markt18.8 Aanbod en markt

18.8 Aanbod en markt

18.8.1 Samenstelling

Wat is de samenstelling van psychedelica die worden verkocht op de Nederlandse drugsmarkt?

In het kort: Van de klassieke psychedelica wordt er vooral LSD ingeleverd bij het DIMS. Het DIMS analyseert geen natuurlijke producten, zoals paddo’s en truffels. In 2023 was 1,4% van de drugsmonsters gekocht als LSD. Bijna 95% van de ingeleverde LSD-monsters bevatte ook echt LSD. De gemiddelde dosering LSD op blotters is de afgelopen vijf jaar gedaald.

Snel naar:

LSD

Eén op de zeventig drugsmonsters ingeleverd op testlocaties is verkocht als LSD

In 2023 werden 262 drugsmonsters ingeleverd die zijn verkocht als LSD. Dit is 1,4% van het totaal aantal drugsmonsters (19.109) dat in 2023 werd ingeleverd bij de testlocaties. Daarmee ligt het aandeel LSD-monsters ongeveer op hetzelfde niveau als in 2022 (1,3%) ​​[1]​​.  Vergeleken met de jaren vóór 2022 lijken er iets minder LSD-monsters te worden ingeleverd. Tussen 2014 en 2021 schommelde het aandeel tussen de 1,7% en 2,4% (met een piek van 3,4% in 2020). Mogelijk komt deze daling doordat aanleveraars inmiddels vaak goed op de hoogte zijn van het feit dat het DIMS maandelijks een beperkt aantal LSD-monsters analyseert (zie: Meer informatie over de onderzoeken op deze pagina).

Meer dan negen op de tien LSD-monsters bevatten echt LSD

In 2023 bevatte het overgrote deel (93,9%) van de als LSD verkochte drugsmonsters ook echt LSD. Dit percentage ligt al sinds 2018 boven de 90%. Wanneer er helemaal geen LSD wordt aangetroffen, worden er vaak andere hallucinogene stoffen op de blotters aangetroffen die het effect van LSD nabootsen. In het verleden ging het vaak om NBOMe’s. Dit zijn potente nieuwe psychoactieve stoffen (NPS) met een grotere kans op gezondheidsrisico’s dan LSD. In 2023 kwam dit niet voor. Mogelijk zat er op deze monsters zonder LSD de NPS 1p-LSD. Maar dat weten we niet zeker, omdat deze stof niet kan worden aangetoond in het laboratorium.

Een LSD-blotter in Nederland bevat gemiddeld 54 μg LSD

In 2023 zat er gemiddeld 54 μg LSD op de LSD-blotters die bij testlocaties waren ingeleverd. Opvallend is daarnaast ook de relatief grote spreiding in doseringen. In 2023 bevatte de helft van de LSD-blotters een dosering tussen de 34 μg en 66 μg, een kwart meer en een kwart minder dan het gemiddelde​.

LSD-gehalte in LSD-blotters de afgelopen vijf jaar gedaald

In 2023 bevatte een LSD-blotter minder LSD dan in 2022 (71 μg). Ook ten opzichte van 2019 (93 μg) is het LSD-gehalte in blotters ingeleverd op de testlocaties gedaald. De grote spreiding in LSD-gehalte speelde ook al in voorgaande jaren.

Geen vervuilingen gevonden in LSD-monsters

In 2023 werden er geen andere stoffen aangetroffen in monsters die ook echt LSD bevatten. In het algemeen komen vervuilingen naast LSD vrijwel nooit voor. De reden hiervoor is dat LSD meestal op blotters wordt verkocht. Op zo’n blotter kan maar een heel kleine hoeveelheid werkzame stof geplaatst worden. Mocht er wel een andere stof voorkomen, dan gaat het meestal om zo’n kleine hoeveelheid dat dit geen reden tot zorg is.

Andere psychedelica

Paddo’s en truffels

Het DIMS analyseert geen natuurlijke producten, zoals paddo’s en truffels.

Andere klassieke psychedelica dan LSD worden zelden ingeleverd

In 2023 ontvingen de testlocaties van het DIMS ook een aantal andere middelen die onder de klassieke psychedelica vallen. Omdat dit maar erg weinig voorkomt rapporteert het DIMS geen gegevens over de samenstelling van deze middelen. Zo ontvingen de testlocaties 15 monsters die verkocht waren als DMT (21 in 2022). Daarnaast ontvingen de testlocaties ook 3 monsters verkocht als mescaline (2 in 2022) en 1 monster verkocht als ibogaïne (0 in 2022). Het is niet bekend of deze monsters ook daadwerkelijk deze werkzame stoffen bevatten ​[1]​.

Nieuwe psychoactieve stoffen met psychedelische werking

Tot slot worden er bij de testlocaties ook andere stoffen met een psychedelische werking ingeleverd, die onder de nieuwe psychoactieve stoffen (NPS) vallen. De meest voorkomende daarvan is 2C-B (1.114 keer ingeleverd, zie NPS: Samenstelling). Maar ook andere stoffen worden wel eens gesignaleerd, waaronder varianten op LSD en DMT. Onderstaande tabel geeft een overzicht van alle NPS psychedelica die in 2023 zijn ingeleverd.

Monitoren van de illegale drugsmarkt

Het Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS) onderzoekt welke stoffen aanwezig zijn in drugsmonsters die bij instellingen voor verslavingszorg worden ingeleverd ​[1]​. Sommige monsters (pillen) worden direct herkend. Op sommige locaties en bij het DIMS kunnen bepaalde monsters geanalyseerd worden met behulp van een FT-IR (Fourier-Transform-Infraroodspectroscopie). Monsters met een onbekende samenstelling worden doorgestuurd naar het laboratorium voor chemische analyse.

Voor de meeste klassieke psychedelica zijn de methodes van het DIMS minder bruikbaar. Zo kunnen natuurproducten zoals truffels en paddo’s niet geanalyseerd worden op samenstelling. Ook voor LSD zijn de testmogelijkheden beperkt. Voor analyse van LSD is er sprake van een zogeheten LSD quotum. Dat houdt in dat niet alle LSD-monsters worden doorgestuurd naar het laboratorium. Vanwege de lage doseringen is namelijk een aparte, relatief dure analyse nodig. Als alternatief biedt het DIMS een zuurtest aan, de Ehrlich test. Deze test kan bepalen of LSD aanwezig is, maar niet in welke dosering. In 2023 werd het quotum verhoogd van 12 in 2022 naar 20 LSD-monsters per maand. Hierdoor konden in 2023 bijna alle monsters in het laboratorium geanalyseerd worden.

Voorlichting en waarschuwingsfunctie

De testlocaties hebben een belangrijke voorlichtingsfunctie. Consumenten die drugs laten testen krijgen informatie over de effecten en risico’s van de ingeleverde drugs. Als er drugs in omloop zijn die een extra risico met zich meebrengen waarschuwt het DIMS landelijk, regionaal of lokaal, of via sociale media.

Meer informatie over het testen van drugs is te vinden op de website van het DIMS.

Europese drugsmarkt

Het EUDA (voorheen het EMCDDA) monitort de Europese drugsmarkt in samenwerking met Europol ​​[2]​​. Voor psychedelica zijn er echter geen informatie beschikbaar over de drugsmarkt op Europees niveau.

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    Vrolijk R, Smit-Rigter L. Jaarbericht 2021 Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS). Utrecht: Trimbos-instituut; 2022.
  2. 2.
    EMCDDA. European Drug Report 2024: Trends and Developments [Internet]. Luxemborug: Publications Office of the European Union; 2024. Available from: https://www.emcdda.europa.eu/publications/european-drug-report/2024_en

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.