NPS
Home ❯ NPS ❯ 8.3.3 NPS-gebruik onder studenten

8.3.3 NPS-gebruik onder studenten

Wijzigingsdatum: 28 | 01 | 2025

In deze paragraaf:

Hoeveel studenten gebruiken NPS?

In het kort: 3-MMC is de meest gebruikte NPS onder studenten van 16 jaar en ouder van het mbo, hbo en de universiteit. In 2023 gebruikte bijna één op de twintig (4,7%) mbo-studenten 3-MMC in het laatste jaar, gevolgd door 4-MMC, 2C-B en 4-FA. Het 4-FA-gebruik ooit in het leven onder 16-18-jarige mbo-studenten is tussen 2017 en 2023 gedaald en het gebruik van 2C-B schommelde in deze periode. Het gebruik van 3-MMC en 4-MMC onder 16-18-jarige mbo-studenten is tussen 2021 en 2023 verdubbeld. In 2023 gebruikte ongeveer één op de zeventien (6%) hbo- en universiteitsstudenten in het laatste jaar 3-MMC, gevolgd door 4-MMC en 2C-B.

Snel naar:
Mbo-studenten
Hbo- en universiteitsstudenten

Hoeveel mbo-studenten gebruiken NPS? 

3-MMC is de meest gebruikte NPS onder mbo-studenten

In 2023 had ongeveer één op de vijftien (6,2%) mbo-studenten van 16 jaar en ouder ooit 3-MMC gebruikt en bijna één op de twintig (4,7%) gebruikte 3-MMC in het laatste jaar. Daarna volgen 4-MMC (2,9%), 2C-B (2,0%) en 4-FA (0,5%) ​[1]​. 3-MMC is de derde meest gebruikte harddrug onder mbo-studenten, met hogere percentages dan ketamine of amfetamine.

Gebruik van 4-FA nam af sinds 2017 en het gebruik van 2C-B schommelde; gebruik van 3-MMC en 4-MMC verdubbelde tussen 2021 en 2023 onder 16-18-jarige mbo-studenten

Tussen 2017 en 2023 is het gebruik van 4-FA ooit in het leven gedaald van 1,9% naar 0,4%. Het 2C-B-gebruik schommelde in deze periode rond de 2 à 3%. Sinds de vorige meting in 2021 is in 2023 het gebruik van 3-MMC ooit in het leven onder 16-18-jarige mbo-studenten verdubbeld van 2,1% naar 4,4%. Ook het ooitgebruik van 4-MMC is in deze periode verdubbeld van 1,2% naar 2,4% ​[1]​.

Deze trendgegevens zijn berekend voor 16-18-jarigen en wijken daarom af van de hierboven genoemde percentages over alle mbo-studenten van 16 jaar en ouder. Het gebruik van 2C-B en 4-FA is voor het eerst uitgevraagd in 2017, en het gebruik 3-MMC en 4-MMC is in 2021 voor het eerst uitgevraagd. Daarom zijn er voor deze middelen geen trendgegevens beschikbaar op langere termijn.

Regionale gegevens over het gebruik van NPS onder mbo-studenten

In 2021 is vragenlijstonderzoek gedaan onder mbo-studenten in Amsterdam. In 2021 gebruikte 4,2% van de Amsterdamse mbo-studenten van 16 jaar en ouder ooit 2C-B. Daarna volgen 3-/4-MMC (2,1%), 4-FA/-FMP en methoxetamine (allebei 0,6%), 5-/6-APB (0,5%), 2-/3-/4-FMC (0,4%) en methylon (0,3%) ​[2]​. Zie: Antenne Amsterdam 2021.

Hoeveel studenten van het hbo en de universiteit gebruiken NPS? 

3-MMC is de meest gebruikte NPS onder studenten van het hbo en de universiteit

In 2023 had ongeveer één op de dertien (8%) studenten van het hbo en de universiteit (wo) van 16 jaar en ouder ooit 3-MMC gebruikt, 5% gebruikte ooit 4-MMC en 7% gebruikte ooit 2C-B. Ongeveer één op de zeventien (6%) gebruikte 3-MMC in het laatste jaar, daarna volgen 4-MMC en 2C-B (allebei 3%) ​[3]​.

Vanwege de lage respons (in 2023 6,5% van het totaal aantal studenten van de 24 deelnemende instellingen), geven deze cijfers een indicatie van middelengebruik, maar kunnen ze niet worden gezien als precieze schattingen van het gebruik in de totale studentenpopulatie (zie ook: Meer informatie over de onderzoeken op deze pagina).

Meer informatie over de onderzoeken op deze pagina

Mbo-studenten

De Mbo-Middelenmonitor ​[1]​ onderzoekt het middelengebruik onder mbo-studenten. In 2023 werd dit onderzoek voor de vijfde keer uitgevoerd door het Trimbos-instituut, in samenwerking met Kantar Public (nu Verian). Dit jaar werd het onderzoek alleen uitgevoerd onder mbo-studenten, terwijl eerdere metingen (in 2015, 2017, 2019 en 2021) ook hbo-studenten betrokken. In 2023 namen 4.448 mbo-studenten van 16 jaar en ouder deel aan het onderzoek. De dataverzameling vond plaats in het najaar van 2023 op 64 mbo-locaties. In totaal werden 6.053 studenten willekeurig benaderd door onderzoeksassistenten om een digitale vragenlijst in te vullen.

Er zijn ook regionale gegevens over middelengebruik onder mbo-studenten. Deze gegevens komen uit de Antenne Amsterdam uit 2021 ​[2]​. De dataverzameling voor het onderzoek werd uitgevoerd op acht mbo-scholen in Amsterdam, waarbij veldwerkers studenten tijdens pauzes vroegen om deel te nemen aan een anonieme online vragenlijst over middelengebruik. De deelnemers vulden de vragenlijst in via hun eigen telefoon. Vanwege COVID-19-maatregelen werd de dataverzameling vertraagd, maar extra veldwerk werd verricht om het aantal ingevulde vragenlijsten te verhogen. Uiteindelijk vulden 1.174 studenten de vragenlijst in, wat ongeveer 6% van de studentenpopulatie van de deelnemende scholen vertegenwoordigt. Om de representativiteit te waarborgen, werd een weging toegepast.

Hbo- en universiteitsstudenten

De Monitor Mentale Gezondheid en Middelengebruik Studenten Hoger Onderwijs ​[3]​ onderzoekt de mentale gezondheid en het middelengebruik van studenten van het hbo en de universiteit (wo) om de twee jaar. Dit onderzoek is in 2023 voor de tweede keer uitgevoerd door een samenwerkingsverband van het RIVM, de GGD GHOR Nederland en het Trimbos-instituut. In 2023 vulden 32.217 hbo- en universiteitsstudenten van 16 jaar en ouder alle vragen over middelengebruik in. De dataverzameling vond plaats in het najaar van 2023 bij 24 onderwijsinstellingen in heel Nederland. De deelnemende onderwijsinstellingen stuurden een uitnodiging naar studenten van 16 jaar en ouder om de digitale vragenlijst in te vullen. De vragenlijst werd ook in het Engels aangeboden voor buitenlandse studenten. Het onderzoek heeft enkele belangrijke beperkingen, zoals een laag responspercentage van 6,5% in 2023 en de onder- of oververtegenwoordiging van bepaalde groepen studenten. De data zijn wel gewogen om deze representatiever te maken, maar het is mogelijk dat de resultaten nog steeds vertekend zijn en niet volledig representatief voor de totale studentenpopulatie in Nederland.

Vanwege verschillen in methodes van dataverzameling zijn de resultaten van de Mbo-Middelenmonitor, de Antenne Amsterdam en de Monitor Mentale Gezondheid en Middelengebruik Studenten Hoger Onderwijs niet direct met elkaar te vergelijken.

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    K. Morren, S. Van Dorsselaer, K. Monshouwer. Factsheet: Middelengebruik onder mbo-studenten 2023. Trimbos-instituut; 2024.
  2. 2.
    Benschop A, Nabben T. Antenne Amsterdam 2021: Trends in gebruik van alcohol, tabak, cannabis en andere drugs. Hogeschool van Amsterdam; 2022.
  3. 3.
    Nuijen J, Verweij A, Dopmeijer J, Van Wamel A, Schouten F, Buijs M, et al. Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs 2023. RIVM en Trimbos-instituut; 2023.

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2025. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.

In deze paragraaf:

Start met typen en klik op zoeken

Accessibility by WAH