HomeOver NDMLeeswijzer

Leeswijzer

De Nationale Drug Monitor (NDM) biedt een actueel overzicht van het gebruik van drugs, alcohol en tabak in Nederland. Daarnaast behandelt de NDM belangrijke beleidsontwikkelingen en alcohol- en drugsgerelateerde criminaliteit. Meer informatie hierover vindt u op de pagina’s Over NDM en Kanttekeningen.

In deze leeswijzer wordt uitgelegd welke informatie de NDM bevat en waar u deze kunt vinden.

Middelengebruik

De pagina’s over middelengebruik geven een actueel overzicht van het gebruik van verschillende middelen, zoals cannabis, ecstasy, cocaïne, amfetamine, lachgas, ketamine, GHB, psychedelica, nieuwe psychoactieve stoffen, opioïden (inclusief medische opioïden), slaap- en kalmeringsmiddelen en ADHD-medicatie. Ook het gebruik van alcohol en tabak en rookwaren wordt beschreven.

Elk hoofdstuk begint met de laatste feiten en trends. De belangrijkste cijfers over alcohol, tabak en drugs zijn samengevat op de pagina Kerncijfers alcohol, tabak en drugs.

De pagina’s over middelengebruik zijn ingedeeld aan de hand van de volgende (kern)indicatoren:

  • Cijfers over gebruik in de algemene bevolking: Dit geeft informatie over het gebruik van middelen door volwassenen (18 jaar en ouder), uitgesplitst naar demografische kenmerken zoals geslacht, leeftijd, opleidingsniveau, herkomst en stedelijkheid. Er worden ook patronen in gebruik en het verkrijgen van middelen beschreven.
  • Gebruik onder jongeren en speciale groepen: Hier worden cijfers gegeven over het gebruik van middelen door jongeren en jongvolwassenen, evenals specifieke groepen zoals studenten, uitgaansjongeren en kwetsbare groepen jongeren.
  • Problematisch gebruik: Dit deel beschrijft problematisch en riskant gebruik van middelen, verslaving en middelengebruik-gerelateerde problematiek in de algemene bevolking, inclusief jongeren en kwetsbare groepen.
  • Internationale vergelijking: De NDM vergelijkt het middelengebruik in Nederland met dat van andere landen, waaronder lidstaten van de EU, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Australië en de Verenigde Staten.
  • Hulpvraag en incidenten: Hier worden gegevens gepresenteerd over het gebruik van middelen in de verslavingszorg, ziekenhuizen en acute incidenten, zoals drugsgerelateerde gezondheidsproblemen die behandeld worden in ziekenhuizen, door ambulancepersoneel of bij grootschalige evenementen.
  • Ziekte en sterfte: Dit deel behandelt de lichamelijke en geestelijke gezondheidsproblemen die voortkomen uit middelengebruik, evenals het risico op overlijden.
  • Aanbod en markt: Dit hoofdstuk bespreekt gegevens over de prijs, samenstelling en beschikbaarheid van middelen op de markt.

De afgelopen jaren zijn de drugsmarkten sterk veranderd. Dit komt door de opkomst van veel nieuwe psychoactieve stoffen, maar ook doordat er steeds meer psychofarmaca worden gebruikt voor recreatieve doeleinden. Hieronder volgt een tabel die laat zien op welke pagina’s van de NDM gegevens over specifieke middelen te vinden zijn. De tabel is ingedeeld op basis van de primaire werking van een middel: dempend, stimulerend of hallucinogeen. Daarnaast kunt u via de zoekfunctie op de website ook gemakkelijk informatie vinden over specifieke middelen.

Wetgeving en beleid

In het onderdeel Wetgeving, beleid en preventie wordt een overzicht gegeven van de beleidsontwikkelingen rondom opiumwetmiddelen, tabak en alcohol. Er wordt ook ingegaan op beleidsontwikkelingen in preventie en de hulpverlening.

Drugsgerelateerde criminaliteit

De NDM behandelt ook criminaliteit die samenhangt met alcohol en drugs. Het onderdeel Drugscriminaliteit beschrijft trends in georganiseerde misdaad, handel, productie en bezit van illegale drugs. Het onderdeel Middelengebruik en strafbaar gedrag biedt een overzicht van strafbaar gedrag, overlast en het gebruik van middelen door justitiabelen.

Bijlagen

In het onderdeel Bijlagen worden verschillende achtergrondbronnen genoemd die de kerncijfers ondersteunen. Ook zijn hier verklaringen van begrippen, ICD-codes en afkortingen en tekens te vinden.

Eerdere publicaties

Eerdere jaarberichten en archiefversies van de NDM kunt u vinden op de pagina NDM jaarberichten en website archivering. Rapporten en factsheets die als onderdeel van de NDM zijn gepubliceerd, zijn beschikbaar op de pagina Rapporten en factsheets. De meest recente cijfers zijn te vinden op deze website.

Aanvullende informatie

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2025. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.