3.2.1 Cannabisgebruik onder volwassenen

Let op: er zijn nieuwe kerncijfers over cannabisgebruik in 2024, deze zijn te vinden in de Kerncijfertabel Leefstijlmonitor. De gegevens worden later dit jaar verwerkt in de NDM, wanneer ook de aanvullende analyses en significantie toetsen zijn uitgevoerd.

Hoeveel volwassenen gebruiken cannabis?

In het kort: In 2023 had bijna een kwart van de volwassenen ooit cannabis gebruikt, 7,6% gebruikte cannabis in het laatste jaar en 4,9% in de laatste maand. Daarnaast gebruikte 1,4% van de volwassenen cannabis dagelijks of bijna dagelijks. Het gebruik van cannabis komt het meest voor onder mannen, jongvolwassenen, hoogopgeleiden, volwassenen met een herkomst binnen Europa (excl. NL), volwassenen die wonen in (zeer) sterk stedelijke gebieden en niet-werkenden.

Ongeveer één op de dertien volwassenen gebruikte in het laatste jaar cannabis

In 2023 had bijna een kwart (24,3%) van de volwassenen ooit cannabis (hasj of wiet) gebruikt. Dat komt neer op 3,4 miljoen volwassenen. Door 7,6% van de volwassenen werd in het laatste jaar cannabis gebruikt en 4,9% gebruikte in de laatste maand. Tot slot gebruikte 1,4% van de volwassenen cannabis dagelijks of bijna dagelijks. Cannabis is daarmee de meest gebruikte drug onder volwassenen.

Meer mannen dan vrouwen gebruiken cannabis

In 2023 was het cannabisgebruik in het laatste jaar ruim twee keer zo hoog onder mannen (10,8%) als onder vrouwen (4,5%). Ook het gebruik ooit in het leven, in de laatste maand en het (bijna) dagelijks gebruik was hoger onder mannen dan onder vrouwen.

Cannabisgebruik komt het meest voor onder jongvolwassenen

In 2023 had ongeveer een vijfde van de 18-29-jarigen in het laatste jaar cannabis gebruikt. In de oudere leeftijdsgroepen lag het gebruik lager. Het gebruik ooit in het leven was het hoogst onder 20-39-jarigen, het laatste-maand-gebruik was het hoogst onder 18-39-jarigen. Het (bijna) dagelijks gebruik was het hoogst onder 20-24-jarigen (verschil met 25-39-jarigen niet statistisch significant).

Cannabisgebruikers zijn gemiddeld 32,5 jaar oud

De gemiddelde leeftijd van de volwassenen die in het laatste jaar cannabis hebben gebruikt was 32,5 jaar (SD = 12,8) in 2023.

In de LSM-A 2022 is aan de laatste-jaar-gebruikers gevraagd hoe oud zij waren toen zij voor het eerst cannabis gebruikten. De gemiddelde startleeftijd was 19,2 jaar (SD = 6,8).

Cannabisgebruik in het laatste jaar komt het meest voor onder hoogopgeleiden, (bijna) dagelijks gebruik komt het meest voor onder laagopgeleiden

In 2023 was het cannabisgebruik in het laatste jaar hoger onder hoogopgeleiden (8,9%) dan onder middelbaar opgeleiden (7,3%) en laagopgeleiden (5,7%). Het gebruik ooit in het leven was het hoogst onder hoogopgeleiden en het laagst onder laagopgeleiden. Het gebruik ooit in het leven onder middelbaar opgeleiden zat daartussen in.

Het gebruik in de laatste maand was ongeveer gelijk onder hoog-, middelbaar- en laagopgeleiden. Het (bijna) dagelijks gebruik was onder hoogopgeleiden juist lager dan onder laagopgeleiden. Het (bijna) dagelijks gebruik onder middelbaar opgeleiden verschilde niet statistisch significant van de andere opleidingsniveaus.

Cannabisgebruik komt het meest voor onder volwassenen met een Europese herkomst (excl. NL)

In 2023 was het cannabisgebruik in het laatste jaar hoger onder volwassenen met een Europese herkomst (excl. NL) (12,6%) dan onder volwassenen met een Nederlandse (6,8%) of niet-Europese herkomst (8,4%). Hetzelfde geldt voor het ooitgebruik.

Het gebruik in de laatste maand en het (bijna) dagelijks gebruik was hoger onder volwassenen met een Europese (excl. NL) of niet-Europese herkomst dan onder volwassenen met een Nederlandse herkomst.

Cannabisgebruik komt het meest voor onder volwassenen die wonen in (zeer) sterk stedelijke gebieden

In 2023 was het cannabisgebruik in het laatste jaar hoger onder volwassenen in (zeer) sterk stedelijke gebieden (9,5%) dan onder volwassenen in matig stedelijke gebieden (5,3%) en weinig/niet stedelijke gebieden (5,1%). Dit geldt ook voor het gebruik ooit in het leven, in de laatste maand en het (bijna) dagelijks gebruik.

Cannabisgebruik komt meer voor onder niet-werkenden dan onder werkenden

Het percentage dat in het laatste jaar cannabis heeft gebruikt is hoger onder niet-werkenden (10,5%) dan onder werkenden (8,3%). Dit blijkt uit aanvullende analyses die zijn gepubliceerd in een aparte publicatie over middelengebruik en werk ​[1]​. Hiervoor zijn de gegevens gebruikt van de LSM-A van het peiljaar 2022.

Cannabisgebruik verschilt per regio

In de GGD-regio Amsterdam is het percentage volwassenen dat aangeeft in de laatste 12 maanden cannabis te hebben gebruikt (15,6%) significant hoger dan in andere regio’s. In de GGD-regio’s Zeeland, Noord- en Oost-Gelderland, Limburg-Noord, Twente en Drenthe ligt het percentage cannabisgebruik onder volwassenen aanzienlijk lager (minder dan 5%) vergeleken met de rest van Nederland.

Ook uit de Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen die werd gehouden onder 16-25-jarigen blijkt dat er regionale verschillen zijn in het gebruik van cannabis ​[2]​. In 2024 werden de hoogste percentages cannabisgebruik in de laatste 12 maanden gevonden in GGD-regio Amsterdam (39,1%) en GGD-regio Gooi en Vechtstreek (34,5%). Cannabis werd het minst gebruikt in de GGD-regio Drenthe (20,0%) en GGD-regio IJsselland (19,5%).

In 2022 analyseerde het EMCDDA gegevens van rioolwateranalyses uit 156 Europese steden, waaronder Amsterdam, Utrecht en Eindhoven​. De resultaten worden beschreven op de pagina over internationale verschillen, ook deze resultaten suggereren dat er regionale verschillen zijn in het gebruik van cannabis. Het is echter nog onduidelijk in hoeverre rioolwateranalyses gebruikt kunnen worden om een goede vergelijking te maken van het cannabisgebruik in verschillende regio’s (zie Bijlage B7) ​[3]​​.

Aanvullende informatie

Bronnen

1. 1.

   M. Tuithof, M. Blokland, A. Sannen. Alcohol, drugs, medicijnen (ADM) en werk. Werkend Nederland in 2022. Trimbos-instituut;
2. 2.

   GGD’en, RIVM. Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2024. https://www.monitorgezondheid.nl/gezondheidsmonitor-jongvolwassenen/2024. 2025.
3. 3.

   EMCDDA. Wastewater analysis and drugs — a European multi-city study: Page last updated: March 2022 [Internet]. 2022. Available from: https://www.emcdda.europa.eu/publications/html/pods/waste-water-analysis_en#source-data