NPS
Home ❯ NPS ❯ 8.3.3 Studenten

8.3.3 Studenten

Wijzigingsdatum: 02 | 09 | 2024

In deze paragraaf:

In het kort: De meest gebruikte NPS onder studenten zijn met name 3-MMC en 4-MMC en 2C-B. Het gebruik van andere NPS komt vermoedelijk zeer weinig voor. Onder 16-18-jarige mbo- en hbo-studenten lag het ooitgebruik van (één van) deze middelen tussen 3% en 1%, minder dan 1% gebruikte in de laatste maand. Onder hbo- en wo-studenten van 16 jaar en ouder lagen deze percentages in 2023 een stuk hoger: 5-8% had ervaring met (één van) deze middelen en 3-6% gebruikte in het laatste jaar.

Snel naar:

Gegevensbronnen

Om een beeld te krijgen van het middelengebruik onder jongeren van 16 t/m 18 jaar, onderzoekt het Trimbos-instituut sinds 2015 elke twee jaar het middelengebruik onder mbo- en hbo-studenten in deze leeftijdsgroep met de landelijke Middelenmonitor mbo-hbo ​[1–3]​. Deze monitor onderzocht ook het NPS-gebruik onder 16-18-jarige studenten van het mbo en het hbo. In 2021 namen 4.103 studenten deel aan het onderzoek ​[1]​. In 2023 heeft een nieuwe dataverzameling plaatsgevonden. Dit keer zijn alleen mbo-studenten meegenomen in het onderzoek. De resultaten van deze meting worden in 2024 gepubliceerd.

Daarnaast wordt sinds 2021 elke twee jaar grootschalig landelijk onderzoek verricht naar de mentale gezondheid en middelengebruik onder studenten van het hoger onderwijs (hbo en wo). Deze Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs (MMMS) is ontwikkeld en uitgevoerd door een consortium van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de brancheorganisatie van de Gemeentelijke Gezondheidsdiensten en Geneeskundige Hulpverleningsorganisaties in de Regio (GGD GHOR Nederland) en het Trimbos-instituut (zie bijlage B9). Deze monitor is gestart vanwege zorgen over de mentale gezondheid, het middelengebruik en de interactie tussen die twee factoren onder studenten ​[4,5]​. In 2023 namen 32.000 studenten (≥16 jaar) deel, verdeeld over 24 onderwijsinstellingen voor hoger onderwijs (13 hbo-instellingen en 11 universiteiten) verspreid over heel Nederland ​​[6]​. Met de tweede meting van de MMMS worden cijfers van de eerste meting (2021) geactualiseerd, vindt op onderdelen verdieping plaats ten opzichte van de eerste meting, en worden vergelijkingen gemaakt met de eerste meting.

De Antenne Amsterdam voerde in 2016 en 2021 een vragenlijstonderzoek uit onder studenten van Amsterdamse mbo-scholen (bijlage B8) ​[7]​. De vragenlijst bevat vragen over middelengebruik en werd afgenomen door veldwerkers. In 2021 deden 1.174 mbo-studenten (≥16 jaar) van acht mbo-scholen in Amsterdam mee aan het onderzoek. De gemiddelde leeftijd was 19 jaar.

Er is een zekere mate van overlap tussen de doelgroepen in deze onderzoeken. De onderzoeken zijn door verschillen in de methode van dataverzameling en leeftijdsgroepen niet goed vergelijkbaar.

Studenten van het mbo en hbo

De Middelenmonitor mbo-hbo gaf voor het NPS1-gebruik onder 16-18-jarige mbo-hbo studenten in 2021 het volgende beeld ​[1–3]​.

  • Studenten van het mbo en hbo hebben meer ervaring met 2C-B dan met de andere NPS. Het ooitgebruik van 2C-B (3,1%) is ongeveer drie keer lager dan voor ecstasy (9,1%) en ongeveer evenveel als voor paddo’s (2,9%).
  • Als we kijken naar het laatste-maand-gebruik, dan is 3-MMC (2,3%) de meest gebruikte NPS. Meer jongens dan meisjes hebben ervaring met 3-MMC in 2021.
  • Het ooit- en laatste-maand-gebruik van 2C-B is tussen 2017 en 2019 stabiel gebleven. Het laatste-maand-gebruik is in 2021 onveranderd ten opzichte van de voorgaande metingen, maar het ooitgebruik is wel toegenomen.
  • Het ooitgebruik van 4-FA is significant gedaald van 1,9% in 2017 naar 0,5% in 2019 en 2021. 4-FA-gebruik is waarschijnlijk gedaald na gezondheidswaarschuwingen eind 2016 en het verbod van het middel op 25 mei 2017.
  1. In 2021 is gevraagd naar het gebruik van 2C-B, 3-MMC, 4-MMC en 4-FA. ↩︎

Studenten van het hbo en de universiteiten

Onderstaande resultaten zijn afkomstig uit de Monitor Mentale Gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs (MMMS) ​[6]​. Het onderzoek kent enkele methodologische beperkingen, zoals een laag responspercentage (6,5% in 2023) en onder-/oververtegenwoordiging van bepaalde groepen. Door weging is de data meer representatief gemaakt. Er kan echter niet worden uitgesloten dat de resultaten vertekend zijn en daarmee niet representatief voor de totale studentenpopulatie in Nederland. De resultaten moeten dus voorzichtig worden geïnterpreteerd. De MMMS gaf voor het NPS-gebruik onder hbo- en wo-studenten van 16 jaar en ouder in 2023 het volgende beeld​:

  • Eén op de twaalf (8%) studenten gebruikte 3-MMC ooit in het leven, 5% gebruikte ooit 4-MMC en 7% gebruikte ooit 2C-B. Een kleiner deel gebruikte 3-MMC (6%), 4-MMC (3%) en/of 2C-B (3%) in het afgelopen jaar.
  • Het gebruik in de laatste maand van deze middelen is in 2023 niet uitgevraagd. In 2021 was het laatste-maand-gebruik van 2C-B 1,1%, het gebruik van 3- en 4-MMC is toen niet uitgevraagd.

Mbo-studenten in Amsterdam

Ook in de monitor Antenne Amsterdam wordt het NPS-gebruik van mbo-studenten uitgevraagd ​[7]​. Het is van belang om op te merken dat het hier om een oudere leeftijdsgroep (gemiddeld 19,0 jaar) gaat dan in de hierboven genoemde mbo-hbo monitor (gemiddeld 17,3 jaar). De percentages zijn daarom niet een op een vergelijkbaar.

  • De meest gebruikte NPS (ooitgebruik) was in 2021 2C-B (4,2%), gevolgd door 3-/4-MMC (2,1%), 4-FA/4-FMP en metoxetamine (MXE) (beiden 0,6%). Zie onderstaande figuur voor de ooitprevalentie van andere NPS.
  • In 2021 heeft van de mbo-studenten in Amsterdam 2% ervaring met 3-/4-MMC en ook 2% gebruikte in het afgelopen jaar. Het laatste-maand-gebruik is 1%. De gemiddelde startleeftijd is 18 jaar. Gemiddeld gebruikten de laatste-jaar-gebruikers vier keer in het afgelopen jaar 3-/4-MMC. Twee van hen (13% van de laatste-jaar-gebruikers) gaven aan te willen stoppen of minderen.
  • Het ooitgebruik van 4-FA/4-FMP, methylon, 5-APB/6-APB en 2-FMC/3-FMC/4-FMC is in 2021 lager dan in 2016. Het ooitgebruik van 2C-B bleef gelijk. Wel ligt het ooitgebruik van 3-MMC/4-MMC in 2021 hoger dan in 2016.

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    Van Dorsselaer S, De Beurs D, Monshouwer K. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2019. Utrecht: Trimbos-instituut; 2020.
  2. 2.
    Verdurmen JE, Van Dorsselaer S, Monshouwer K. Factsheet: Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2015. Utrecht: Trimbos-instituut; 2016.
  3. 3.
    Tuithof M, Van Dorsselaer S, Monshouwer K. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2017. Utrecht: Trimbos-instituut; 2018.
  4. 4.
    Dopmeijer JM, Nuijen Jasper, Busch MCM, Tak NI. Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs Deelrapport I Mentale gezondheid van studenten in het hoger onderwijs. Utrecht, the Netherlands: RIVM, GGD GHOR, Trimbos-instituut; 2021 p. 1–116.
  5. 5.
    Dopmeijer JM, Nuijen Jasper, Busch MCM, Tak NI. Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs Deelrapport II Middelengebruik van studenten in het hoger onderwijs. Utrecht, the Netherlands: RIVM, GGD GHOR, Trimbos-instituut; 2021 p. 1–123.
  6. 6.
    Nuijen J, Verweij A, Dopmeijer J, Van Wamel A, Schouten F, Buijs M, et al. Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs 2023. RIVM en Trimbos-instituut; 2023.
  7. 7.
    Benschop A, Nabben T. Antenne Amsterdam 2021: Trends in gebruik van alcohol, tabak, cannabis en andere drugs. Hogeschool van Amsterdam; 2022.

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.

In deze paragraaf:

Start met typen en klik op zoeken

Accessibility by WAH